NOS interview: pretty reef fish overshadow threatened misfit fish

18 jul, 2024

[English summary below]

Als je denkt aan het beschermen van bedreigde dieren, aan welke dieren denk jij dan? Waarschijnlijk gaan je gedachten direct uit naar aaibaar ogende, grote dieren zoals panda's, ijsberen en apen. Dit noemen we de 'conservation bias'. Wij mensen zijn geneigd ons in te zetten voor dieren die nauw aan ons verwant zijn en dus op ons lijken, zoals zoogdieren.

En als ik je in het specifiek zou vragen naar vissen uit de oceaan? Dan denk je misschien al snel aan felgekleurde vissen zoals maanvissen, of de 'Finding Nemo' clownsvis. Ben ik warm? Zo ja: ook dat valt onder diezelfde conservation bias. We besteden nu eenmaal onbewust meer aandacht aan dieren die we mooi en interessant vinden en waar we bekend mee zijn, dan aan dieren die we saai, eng of lelijk vinden en waar we weinig vanaf weten.

Telefoontje van de NOS
Een journalist van de NOS belde mij op. Hij had het item van het Jeugdjournaal gezien waarin ik opkwam voor minder populaire dieren die in rap tempo uitsterven maar die slechts weinig aandacht krijgen, zoals amfibieën. Mijn hulp bleek weer nodig: er is namelijk een nieuw onderzoek gepubliceerd naar rifvissen waaruit blijkt dat natuurbehoud initiatieven en onderzoeksprojecten niet per se gericht zijn op soorten die het het meest nodig hebben, maar op soorten die populair zijn. Een conservation bias, dus!

Buitenbeentjes zijn even belangrijk
Het is cruciaal dat we met zijn allen gaan inzien dat óók 'saai ogende' rifvissen, slijmerige kikkers en padden, en de krioelbeestjes zoals wormen en insecten vaak hele belangrijke rollen spelen in ecosystemen wereldwijd. En dat onze interesses en vooroordelen ervoor zorgen dat de buitenbeentjes, die de aandacht soms juist het hardst nodig hebben, veelal buiten beschouwing worden gelaten.

Ik geef meer uitleg over waarom dit zo belangrijk is, en over hoe het precies zit met die conservation bias, in het NOS artikel dat gisteravond verscheen. Lees het via de onderstaande, groene knop:

English summary:

When I ask you to think about protecting endangered animals, what is the first thing you think about? Most likely pandas, polar bears, or for instance monkeys come to mind... This is known as the 'conservation bias': humans tend to focus on animals that resemble us, such as mammals. And what if I would ask you to think about threatened, marine fish in particular? Chances are that your thoughts jump to colorful species like angelfish or the 'Finding Nemo' clownfish, because they look pretty. The conservation bias leads us to prioritize attractive and familiar animals over those that are perceived as dull, scary, or ugly and that we are unfamiliar with.

Recently, a NOS journalist contacted me after seeing the Jeugdjournaal item in which I tried to give less popular, rapidly vanishing animal species, such as amphibians, a voice. Again, I was requested to comment on the topic. This time in response to a new study on reef fish, that reveals that conservation efforts and scientific projects tend to focus on popular species rather than those most in need - highlighting the conservation bias in reef fish conservation and research. It is crucial to recognize that even 'boring' reef fish, slimy frogs, and creepy crawly insects for instance, play vital roles in ecosystems. Our own biases result in neglecting these underappreciated species. I explain more about this, and about why this is a problem, in the NOS article [in Dutch only].